ဧရာ၀တီၿမစ္ႏွင့္ၿမစ္ဆံုသည္ Market မဟုတ္ပါ
ဧရာ၀တီၿမစ္ႏွင့္ၿမစ္ဆံုသည္ Market မဟုတ္ပါ
ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ၿမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ဆက္မလုပ္ၾကဖို႔ ၿပည္သူတစ္ဦးအေနနဲ႔ ဘေလာ့ဂါတစ္ဦးအေနနဲ႔ တိုက္တြန္း လိုပါတယ္ ။ အၿပင္းအထန္လည္းကန္႔ကြက္ပါတယ္
။ အဖက္ဖက္က ပညာရွင္ေတြ သဘာ၀ေလ့လာေရး ပညာရွင္ေတြ ရဲ႕ စာတမ္းေတြနဲ႔
ဆုိးက်ိဳးေတြကိုအသာထား ဧရာ၀တီကို ခ်စ္ၿမတ္ႏိုးတဲ့ ၿမန္မာႏိုင္ငံသား
တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ဧရာ၀တီၿမစ္ဆံု စီမံကိန္းက ရရွိလာမယ့္
အက်ိဳးအၿမတ္ေတြကိုမလိုခ်င္ပါဘူး ။ သဘာ၀ အလွေတြနဲ႔ ၿပည့္ႏွက္ေနတဲ့
ဧရာ၀တီၿမစ္ဆံုနဲ႔တကြ ဧရာ၀တီၿမစ္ၾကီးကို သဘာ၀အတိုင္းေလးပဲ ထားရွိေစ
ခ်င္ပါတယ္လို႔ ပထမဆံုးေၿပာလိုပါတယ္ ။ ဒီေန႔ တင္ၿပခ်င္တာကေတာ့
ၿမစ္ဆံုစီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးမႈ
အခ်ိဳ႕နဲ႔ေကာက္ႏွုတ္ခ်က္မ်ားပဲၿ
Friday September 23 2011 အတြက္ Bi-weekly eleven ကာဗာအတြင္းပိုင္းမွာ “ ဧရာ၀တီၿမစ္ဆံုႏွင့္ အထက္ဘက္ ေမခ-မလိခ ၿမစ္၀ွမ္း တြင္ ေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိုန္း ရွစ္ခုအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိ ” ဆိုတဲ့ သတင္းပါလာပါတယ္ ။ အဲဒီအထဲမွာ “
ၿမစ္ဆံုေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း
စီးေန ၿပီၿဖစ္ကာ ခ်ီေဗြငယ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း မွာမူ ၉၇
ရာခိုင္ႏွုန္းေက်ာ္ ၿပီးစီးေန ၿပီၿဖစ္ ၿပီး က်န္စီမံ ကိန္းေၿခာက္ ခုမွာ
စူးစမ္းေလ့လာေရးႏွင့္ တည္ေဆာက္ေရး အၾကိဳလုပ္ငန္း မ်ားအား ေဆာင္ရြက္ လွ်က္
ရွိေၾကာင္း ” ဆိုၿပီးေဖာ္ၿပထားပါတယ္ ။ အတိုက္အခံေတြ
နဲ႔ကန္႔ကြက္သူအမ်ား အၿပားရွိေနတာေတာင္ မရပ္တန္႔ထားပဲ ဆက္လက္
ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ရင္ေလးစ ရာၾကီးေတာ့ၿဖစ္လို႔ လာပါၿပီ ။
ေနာက္ဆံုးၾကားသိရတဲ့သတင္းကေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းကာကြယ္ေရး
ဥပေဒထြက္ လာရင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕ကို ၂၁
ေယာက္နဲ႔ဖြဲ႔စည္းမယ္လို႔သိရပါ
ပ်က္ဆီးမယ့္အေၿခအေနမ်ိဳးေပၚေပါ
အဲဒါေလးကေတာ့ ၀မ္းသာစရာပါပဲ ။
အရင္ဆံုးေဖာ္ၿပခ်င္တာကေတာ့ ဦးေဇာ္မင္း (အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး) ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းအခ်ိဳ႕ၿဖစ္ပါတယ္ ။
“အခု
တစ္လေလာက္အတြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ဧရာ၀တီေရာဂါနဲ႔ အမီလိုက္ေနသူမ်ားရဲ႕
ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ကာ တြန္းေတြ၊ အခု ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ဆက္လက္
လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိပါသလား၊ ဘယ္အ ဆင့္ေရာက္ေန ၿပီလဲလို႔ ေမးပါတယ္။
ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္ပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့ မွ ေနာက္မ
ဆုတ္ပါဘူး။ ”
ရင္ေလးစရာပါပဲ ၿပတ္ၿပတ္သားသားဆက္လုပ္မယ္လို႔ အတိအလင္းေၾကၿငာလိုက္တယ္လို႔ ခံစားမိ ပါတယ္ ။
“
ဘယ္အဆင့္ထိ ေရာက္ေနၿပီလဲဆုိေတာ့ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က
အႀကိဳအင္ဂ်င္နီယာ လုပ္ငန္းေတြျ ဖစ္တဲ့ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္မယ့္ ဧရိယာကုိ
ရွင္းလင္းျခင္းလုပ္ငန္းေတြ၊ စီမံကိန္း ဧရိယာထဲမွာ ရွိတဲ့လူေတြ ကုိ
ျပန္လည္ေနရာခ်ထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ လုပ္ေဆာင္စ ရာရွိတဲ့ စီမံ
ကိန္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ လုပ္ငန္းေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ဒီလုပ္ငန္းကုိ ကြၽန္ေတာ္ တို႔စလုပ္တဲ့ အခ်ိန္က စၿပီးေတာ့ ရွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ
အၿပီးလုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ ”
ေနာက္မဆုတ္ဘူးတဲ့ အက်ိဳးနဲ႔အေၾကာင္းနဲ႔ အမ်ားၿပည္သူရဲ႕ ဆႏၵကို တကယ္ပဲ လစ္ လွ်ဴရွုမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္ ။
“
အဲဒီေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕က ကန္႔ကြက္ေန လို႔ ေနာက္ဆုတ္မွာလား
လို႔ ေမးခြန္းတစ္ ခုေမး ပါတယ္။ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ ဆက္လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ UN က
ထပ္မံစစ္ေဆးဦးမွာလား၊ UN နဲ႔ ဒီကိစၥနဲ႔ ဘာမွ မဆုိင္ပါဘူး။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံနဲ႔ပဲ ဆိုင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ ကြၽန္ေတာ္တို
႔ႏုိင္ငံရဲ႕ လွ်ပ္စစ္မီးရ ရွိေရးဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕
အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားကုိ ဆက္
ၿပီးေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တာ ကိစၥေတြ ကေတာ့ ေနာက္
မွရွင္းျပမယ္ "
အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား
ဆိုတဲ့စကားလံုးက အေတာ္ေလး ေလးနက္ၿပီး အတိုင္းအ တာတစ္ခု ထိ ေရာက္ သြားပါ
တယ္ ။ ဘယ္သူေတြ စီးပြားတက္သြားမွာလဲ ။ ၿမန္မာႏိုင္ငံကၿပည္သူေတြလား ?
ဒါမွမဟုတ္ တရုတ္ လား ? ဒါမွမဟုတ္ ပြဲစားလား ?
“ ဒီမွာ
တက္ေရာက္ေသာသူမ်ား နည္းနည္းေလး ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
Knowledge ေလး ရေအာင္ ကြၽန္ေတာ္ နည္းနည္းရွင္းျပပါမယ္။
ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း တစ္ခုလုပ္ ဖို႔ဆို သည္မွာ အနည္းဆံုး သံုးႏွစ္ေလာက္
ေလ့လာရပါတယ္။ သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာတဲ့အတြင္းမွာ ဒီျမစ္ ၀ွမ္းႀကီးတစ္ခုမွာ
ဘယ္ေနရာေတြ မွာ စီမံကိန္းေတြ ဘယ္လိုလုပ္လုိ႔ရတယ္ဆိုတာ သူရဲ႕ Geology အေနအ
ထား၊ သူရဲ႕ေရစီးေရ လာ Hydrology အေနအထား အကုန္လံုး သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့ လာရပါ
တယ္။ သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့မွ ဘယ္ေနရာေတြမွာ လုပ္ ရင္ေတာ့
ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္ ဆိုတာ proposal ေလး တစ္ခုရလာတယ္။ အဲဒီလို proposal
ေလးရလို႔ရွိရင္ ဘယ္ေနရာဟာ အေကာင္း ဆံုး ျဖစ္မ လဲဆိုတာ ထပ္ၿပီးေတာ့
ေလ့လာရပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ့္ တစ္ေနရာ ကုိ ေရြးၿပီးေတာ့ အဲဒါကို ထပ္ေလ့
လာတာ၊ အေသးစိတ္ ထပ္ေလ့လာတာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာပါတယ္။ အဲဒါၿပီးေတာ့မွ
ဒီလုပ္မယ့္ေနရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ design အေသးစိတ္ဆြဲရပါတယ္။ ဒီဥစၥာေတြအား
လံုးဟာ အနည္းဆံုး သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ မၾကာဘဲနဲ႔ စီမံကိန္းတစ္ခု
မျဖစ္ေပၚလာဘူး။ စီမံကိန္းသစ္ကုိ လုပ္ေဆာင္ တိုင္းမွာ Tactical အရ
ဒါေတြေလ့လာရတဲ့အျပင္ သဘာ၀ပတ္ ၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ
ဘာေတြရွိမလဲ ဒါကိုလည္း တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာ ေလ့ လာရတယ္။ ဒီသက္ေရာက္မႈေတြ
အားလံုး ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက မေလ့လာဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က
ပုိက္ဆံေပး ငွားၿပီး ေလ့လာပါတယ္။ ဥပမာ ျမစ္ဆံုကုိ ေျပာတာေပါ့။ ျမစ္ဆံုကုိ
ေလ့လာတာ ဆိုရင္ BANCA က ေလ့ လာတယ္။ BANCA ကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔
ဘယ္ေလာက္ေပးရလဲဆိုရင္ ၁ ဒသမ ၂၅ သန္း အေမရိ ကန္ေဒၚလာ ေပးရတယ္။”
ဘုရားဘုရား
၁ ဒသမ ၂၅ သန္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ဆိုတာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ မ်ားၿပားတဲ့ေငြေၾကး
ပါလိမ့္ စဥ္းေတာင္ မစဥ္းစားရဲဘူး အဲဒီေငြေၾကးေတြ ကို ေက်းရြာ
ေတြနဲ႔မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးတဲ့ ေဒသေတြ က်န္းမာေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ တၿခားပရဟိတ ေတြ
မွာ အသံုးၿပဳလိုက္ရင္ အေတာ္ၾကီးအ က်ိဳးရွိလိမ့္ မယ္လို႔ ၿမင္မိပါတယ္ ။
“
ဒီဟာေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက ေလ့လာတယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္
ေလ့လာၿပီးေတာ့ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္ လုပ္သလို ျဖစ္မွာစုိးတဲ့အတြက္ Third Party
ျဖစ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကုိေလ့လာခုိင္းပါတယ္။ Tactically အရ နည္းပညာအရ
ေလ့လာမယ္ဆိုရင္လည္း ကမၻာမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေက်ာ္ဒီဇိုင္းနဲ႔ Institute
ေတြကုိ ငွားၿပီးေတာ့ ေလ့လာရပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ တစ္ေနရာ တစ္ေနရာမွာ အင္မတန္
ေသခ်ာတဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခု ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာခဲ့တဲ့
စီမံကိန္းဟာ Environmental အရေရာ၊ Tactically အရေရာ ေသခ်ာေလ့လာၿပီးသား
လုပ္တဲ့စီမံကိန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မဆုတ္ဘူး
ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါဆန္းျဖစ္ေနတဲ့ ဟာေတြကုိ ရွင္းသြားေအာင္ေျပာတာ၊
ဆက္လုပ္မယ္ဆိုတာကို"
ေရာဂါဆန္းတဲ့
ေၿပာရက္လိုက္တာ .. ကၽြန္ေတာ္တို႔ရင္ထဲကို အဲဒီေရာဂါဆန္းၾကီးေရာက္ေအာင္ ဘယ္
သူေတြ က တြန္းပို႔ခဲ့ၾကတာလဲ ခင္ဗ်ာ ။ ေရာဂါတစ္ ခုဆိုရင္ေတာင္ အေသြးအသားေတြ
ပ်က္ဆီး သဘာ၀ အရင္းအၿမစ္ သယံဇာတ အလွအပေတြပ်က္ဆီး မယ့္ေရာဂါ ဆိုးၾကီး
ေနာက္လာမယ့္ ဆယ္ စုႏွစ္ ရာ စုႏွစ္ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာမွာ သဘာ၀ အလွအပေတြကို
ပ်က္ဆီးေအာင္ ေခတ္မွီ နည္းပ ညာေတြ နဲ႔ၿပဳလုပ္မိလို႔ အဖတ္ဆယ္မရ
ေနာင္တရေနၾကတဲ့သတင္းေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လည္းၿပန္ၿပင္ ရင္မွီ ပါေသးတယ္ခင္ဗ်ာ ။
"ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔
ဘီလူးေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ ထုတ္ေပးခဲ့ အခါ
ဒီေန႔အထိ going strong ျဖစ္ပါတယ္။ သူသည္ ၅၂ ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။
ဘီလူးေခ်ာင္းစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဘီလူးေခ်ာင္းႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလို႔
ဒီလိုမ်ဳိးေတြ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမေတြ ၾကားဖူးသလား။ မၾကားဖူးပါဘူး။”
ဘီလူးေခ်ာင္းနဲ႔
ဧရာ၀တီၿမစ္ရဲ႕ ၿမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အသံုး၀င္သက္ေရာက္မႈ ကတၿခားစီပါပဲခင္ဗ်ာ ။
ဘီလူးေခ်ာင္း စီမံ ကိန္းတုန္းက ဘယ္သူမွ မကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကပါဘူး ။
ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ကန္႔ကြက္စ ရာမ လိုလို႔ပါပဲ ။
ဘာလို႔ကန္႔ကြက္စရာမလိုသလဲဆိုရင္ ၿပည္သူေတြက လုပ္သင့္လုပ္ ထိုက္ တယ္လို႔ ယူဆ
တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ၿမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ၀ိုင္းကန္႔ကြက္ၾက
တဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ မလုပ္သင့္ မလုပ္ထိုက္တဲ့အတြက္ ဧရာ၀တီကို
ခ်စ္ၿမတ္ႏိုးတဲ့စိတ္ တစ္ခုတည္းနဲ႔ကန္႔ ကြက္ၾကတာၿဖစ္ ပါတယ္ ။
“
ဒီေတာ့ ေပါင္းေလာင္းစီမံကိန္း မဂၢါ၀ပ္ ၂၈၀ ရွိပါတယ္။ ေပါင္းေလာင္း
စီမံကိန္း ႀကီးေၾကာင့္ ေပါင္းေလာင္းေခ်ာင္း ႀကီး ေပါင္းေလာင္းျမစ္ႀကီး
ပ်က္စီးသြားၿပီ လား။ မပ်က္စီးပါဘူး။ ရဲရြာစီမံ ကိန္း ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ
လက္ရွိမွာ အႀကီးဆံုးစီမံကန္း ရဲရြာစီမံကိန္းပါပဲ။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလည္း
ေပးေနပါတယ္။ ရဲရြာစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္ခါမွာ
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကာလမ်ားထက္ လွ်ပ္စစ္သံုးဆေလာက္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေန႔
ကြၽန္ေတာ္တို႔ေပးေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္မဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေလာက္ ေပးပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၄၊ ၂၀၀၅၊ ၂၀၀၆ ေလာက္က ၅၀၀၊ ၆၀၀ ေလာက္ေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္
ေပးေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အဲဒီရဲရြာစီမံ ကိန္းေၾကာင့္ ဒု႒၀တီ ျမစ္ႀကီး၊
ျမစ္ငယ္ျမစ္ႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလား။ မပ်က္စီးပါဘူး။ ဒါဟာ အားလံုး အျမင္ပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ environmental နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီအယူအဆနဲ႔
ေျပာေနဆိုေနၾကတဲ့ ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ environmental
အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိလား မရွိဘူးလား၊ ရွိပါတယ္။ ဒီ သဘာ၀ ကို
ဆန္႔က်င္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ေခ်ာင္းတစ္ခု ပိတ္လိုက္ရင္၊ အဲဒီျမစ္ေခ်ာင္း မွာ
Reservoir ဆိုတာ ျဖစ္သြားပါတယ္။ Reservoir ျဖစ္သြားလို႔ရွိရင္ Reservoir
အနီးမွာ ေနထုိင္တဲ့ သားရဲတိရစၦာန္ေလးေတြ ငွက္ကေလးေတြ ေန ရာမရွိဘူး၊ ဘာဘူး
ညာဘူး။ သစ္ပင္ပန္းမန္ေတြ ပ်က္စီးတယ္စသည္ ျဖင့္ေပါ့ေလ။ ”
အရမ္းကိုေပါ့ဆမေနဘူးလားခင္ဗ်ာ
။ သားရဲတိရိစၦာန္ နဲ႔သစ္ပင္ေလးေတြပ်က္ဆီးယံုပဲလား ။ ၿမစ္တစ္ရဲ႕ စ တင္
ၿဖစ္ေပၚ ရာ ၿမစ္ဆံုမွာ အေႏွာက္အယွက္ရွိလာၿပီဆိုရင္ တၿခားဘာ အႏၱရာယ္ဆိုး
က်ိဳး မွ ဆက္ လက္မၿဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေတာ့ဘူးလား ခင္ဗ်ာ ။ သဘာ၀ပတ္၀န္း
က်င္ထိမ္းသိမ္းေရး ကေပးပို႔ တဲ့ အစီရင္ခံစာေတြနဲ႔
တၿခားကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အယူအဆေတြနဲ႔ညွိႏိုင္းၿပီး ၿပန္လည္စဥ္း
စားေစခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ ။
“ လူေတြ စုိက္ဧက နည္းနည္းပါးပါးေတြ ပ်က္စီးတယ္၊ လူေတြေနရာ ေရႊ႕ေပးရတယ္ စသည္ျဖင့္ အခ်က္ ေလး၊ ငါး၊ ရွစ္ခ်က္ေလာက္ ရွိပါတယ္။”
လူေတြပါ
သူမ်ားေတြလိုပဲ လက္ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းတစ္လံုးနဲ႔လူေတြပါပဲ ။ သူတို႔လည္း
ဆိုဖာၾကီးေပၚထိုင္ တီဗြီၾကီးေတြၾကည့္ အဲကြန္းေလးနဲ႔ ဇိမ္နဲ႔ေနခ်င္ၾကတာပါပဲ ။
အခုေတာ့ သူတို႔ စိုက္ဧကေတြ ပ်က္ဆီး မယ္ ေနာက္တစ္ခု အဆိုးရြားဆံုးက
တၿခားအခ်က္ေတြအားလံုးထက္စာရင္ ၿမစ္ဆံုဆိုတာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ တို႔အားလံုးက
သဘာ၀အတိုင္းေလး ထားရွိေစခ်င္တဲ့ ပင္ရင္း ဇစ္ၿမစ္စိတ္ဓါတ္ေလးတစ္ခုက
ၿမန္မာၿပည္ သားတိုင္းမွာ ကိန္း၀ပ္လို႔ေနပါတယ္ ။
“
environmental နဲ႔ ပတ္သက္ရင္၊ environmental ပ်က္စီးသြားတဲ့ဥစၥာေၾကာင့္
ခံစားရမယ့္ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈနဲ႔ မိမိတို႔ႏုိင္ငံကရရွိမယ့္
အက်ဳိးအျမတ္ရရွိမႈ ဘယ္ဟာက ပိုမ်ားသလဲ။ ပိုမ်ားတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့
ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေရအားလွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္းကုိ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့
ကြၽန္ေတာ္ခုနက ေျပာခဲ့တဲ့ ရဲရြာစီမံကိန္းတစ္ခု လုပ္လုိက္တယ္။
ျမစ္အထက္မွာေရာ၊ ျမစ္ေအာက္မွာေရာ အခုခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္မ်ား ပ်က္စီး
သြားၿပီးေတာ့ လူေတြက ဒုကၡသုကၡ ေရာက္ေနၾကလို႔လဲ။ ဒီဧရာ၀တီျမစ္မွာလည္း
၎အတုိင္းပါပဲ။ ပ်က္စီးမႈနည္းနည္း ပါးပါးရွိပါတယ္။ ဒီဥစၥာလူေတြက
ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေပးလို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ၀ိုင္း၀န္းကူညီေပးလို႔
ဒါေတြနဲ႕ ဒီအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈဟာ ေႏွးေႏွးသြားၿပီးရင္
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိိတဲ့ လူဦးေရ သန္း ၅၀၊ သန္း ၆၀ရဲ႕
အက်ဳိးေက်းဇူးအမ်ားႀကီးျပန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ
လူေတြက ဘာေတြ ေျပာလဲဆိုေတာ့ ျမစ္ႀကီးပိတ္လိုက္ရင္ ျမစ္ႀကီးကေျခာက္သြားၿပီ၊
ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီးက ေသသြားၿပီ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ျမစ္ႀကီးကုိ ခ်စ္တဲ့သူေတြ
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျမစ္ႀကီး အေသမခံႏုိင္ပါဘူးဆိုတဲ့သူေတြေပါ
စီးဆင္းတဲ့ေရရဲ႕ ၇% ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဖမ္းပါတယ္။ ႏွစ္တုိုင္း ႏွစ္တုိင္း
မဖမ္းခင္တုန္းက ဧရာ၀တီ ျမစ္ ရဲ႕ေရက ဘယ္သြားလဲ။ ပင္လယ္ထဲကုိသြားတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဧရာ၀တီျမစ္ရဲ႕ ေရကုိ ၇% ဖမ္းတယ္။ ၉၃%
ဆက္လက္စီးဆင္းေနတဲ့အတြက္ ျမစ္ရဲ႕ေရစီးေၾကာင္းက ဘာမွေျပာင္းလဲစရာမရွိဘူး။ ၇%
ဖမ္းထားတဲ့ေရကုိ စက္ေမာင္းေပးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဆိုတာက
ဂက္စ္တာဘုိင္လို ဂက္စ္ထည့္ရတာ၊ ဒီဇယ္တာဘုိင္လို ဒီဇယ္ထည့္ရတာ မဟုတ္ဘူး။
ေရထည့္ေမာင္းရတာ။ အဲဒီေရနဲ႔ ေမာင္းလိုက္ရင္ အဲဒီေရ က
ျမစ္ထဲျပန္စီးသြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ဘာတစ္ခုမွ ေရစီးေရလာ
ေျပာင္းသြားစရာမရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕
အက်ဳိးစီးပြားေရး၊ National Interest နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဘယ္ဟာက အက်ဳိးရွိသလဲ။
ဘယ္ဟာက အက်ဳိးယုတ္ သလဲ အဲဒီေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔
အက်ဳိးအျမတ္မ်ားရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဆက္လုပ္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာ၀တီ
ျမစ္ႀကီးပ်က္စီးရင္ ကြၽန္ေတာ္ခုနက ဖတ္တဲ့ကာတြန္းလို၊ ဒီမွာအမ်ားစု
ပညာရွင္ေတြ ပါတယ္။ မဟာဗႏၶဳလ အ႐ိုးအုိးေစတီ ဘယ္နားမွာ ရွိသလဲ သိၾကသလား။
မသိႏုိင္ဘူး။ ”
ေနာက္ဆံုးနားမွာေၿပာသြားတဲ့
အရိုးအိုးေစတီအေၾကာင္းေၿပာတာကေ
သိလို႔ ငါတို႔လုပ္ေနတာကို ၀င္ကန္႔ကြက္ေနတာလားလို႔ သြယ္၀ႈိက္ ၿပီးေၿပာ လိုက္
တာလို႔ ယူဆပါတယ္ ။
“ မဟာဗႏၶဳလ အ႐ိုးအိုးေစတီအစစ္က
မင္းလွမွာ၊ မလြန္မင္းလွမွာ ရွိတယ္။ ေခြးသာေခ်ာင္း ဆိုတဲ့ ေခြးသာေခ်ာင္း နဲ႔
ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုတဲ့ ေနရာမွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအ႐ိုးအိုးေစတီကုိ ကြၽန္ေတာ္
တိုင္းဥကၠ႒ ဘ၀က ေရႊ႕ေပးခဲ့ရတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၉ ႏွစ္၊ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္က၊
ကမ္းပါးၿပိဳမွာ စုိးလို႔ ေရႊ႕ေပး လိုက္ရ တယ္။ ျမစ္က ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၊ ၂၀၀
ဘယ္သူမွမထိန္းသိမ္းလို႔ ပ်က္စီးတာ။”
"ျမစ္ႀကီးကို ဘယ္သူမွ
မထိန္းသိမ္းခဲ့လို႔ ျမစ္ႀကီးက ပ်က္စီးတာ ေရကစီးခ်င္တဲ့ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနတာ။
ဒီျမစ္ ကို ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္မယ့္လူ ဘယ္သူမွ မရွိခဲ့ဘူး။ ေရက
စီးခ်င္တဲ့ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနတာ။ ဆိုပါေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္က အရင္က ကိုက္ ၁၀၀
က်ယ္တယ္ဆိုပါေတာ့၊ အခု ကိုက္ ၅၀၀ က်ယ္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ လဲဆိုေတာ့ ေရက
စီးခ်င္တဲ့ ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနလို႔။ ဒါကို ႏုိင္ငံမွာ ဓနအင္အားေၾကာင့္ေရာ၊
စိတ္၀င္ စားမႈေၾကာင့္ေရာ ဘယ္သူမွ မထိန္းသိမ္းခဲ့ဘူး။”
ဒီေနရာမွာ
ဘယ္သူမွ မထိမ္းသိမ္းခဲ့လို႔ဆိုတဲ့စကားကိ
ႏိုင္ငံ တစ္ႏုိင္ ငံရဲ႕ သယံဇာတ ေတြကို ထိမ္းသိမ္းဖို႔ အဓိက
တာ၀န္အရွိဆံုးဟာ ဘယ္သူေတြၿဖစ္ပါသလဲလို႔ ထင္ပါ သလဲ ။ ေရွ႕က
ဦးေဆာင္လုပ္မယ့္သူရွိရင္ ေနာက္က လိုက္မယ့္သူေတြတပံုၾကီးပါပဲ ။ ဒါဆို ေရွ႕က
ဦးေဆာင္မယ့္သူေတြက..ဘယ္သူေတြလဲ ???
“
မထိန္းသိမ္းခဲ့တဲ့အတြက္ ကိုက္ ၁၀၀ စီးရမယ့္ ေရက ကုိက္ ၅၀၀ စီးေနတဲ့အခါ
ေရအနက္ ေပ ၁၀၀ ရွိရ မယ့္ေနရာမွာ ေပ ၅၀ ပဲ ရွိမွာေပါ့။ ေရအနက္ ငါးေပ
ရွိရမယ့္ေနရာမွာ ေရကတစ္ေပပဲရွိမွာေပါ့။ ဒါဟာ ဒီျမစ္ႀကီးတစ္ေလွ်ာက္လံုး
ဘယ္သူမွမထိန္းသိမ္းခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သြားရမယ့္ issue က ဘယ္ကုိ သြားရမယ့္
issue လဲဆိုေတာ့ ဒီျမစ္ႀကီး ေသသြားမယ္မဟုတ္ဘူး။ ဒီျမစ္ႀကီးကုိ ဘယ္လို
၀ိုင္း၀န္းထိန္းသိမ္းမလဲဆိုတဲ့ issue ကုိ သြားရမွာ။ အဲဒီေတာ့ ဟုိမွာ
ဒီတစ္ခါ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သတင္းစာထဲမွာ ဘာေတြေျပာလဲဆိုေတာ့ တ႐ုတ္ကအက်ဳိးရွိတဲ့
စီမံကိန္းလို႔ေျပာတယ္။ တ႐ုတ္အက်ဳိးရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္
အက်ဳိးမရွိဘူးလို႔ေျပာတယ္။ ဒီစီမံကိန္းေတြ လုပ္တိုင္းလုပ္တိုင္းမွာ
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ ပိုက္ဆံမရွိလို႔ လုပ္တာ။ ပိုက္ဆံရွိရင္ ကုိယ့္ဟာ
ကုိယ္လုပ္မွာေပါ့။ ဒါ နံပါတ္တစ္။ ပုိက္ဆံရွိလို႔ ကိုယ့္ဟာကုိယ္ လုပ္ၿပီးရင္
ဒီလွ်ပ္စစ္ကုိ ဘယ္သူကသံုးမွာလဲ။”
ကိုယ့္ႏုိင္ငံက ထုတ္တဲ့လွ်ပ္စစ္ကို ဘယ္သူက သံုးမွာလဲေမးတာကေတာ့ နည္းနည္းေလး ဘ၀င္မက်စ ရာပါပဲ ။
“
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ အခုမဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေပးတာေတာင္ ကုန္ေအာင္
မသံုးႏုိင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက သံုးမွာလဲ။ သုံးစရာမရွိရင္ market
ရဲ႕သေဘာအရ ေရာင္းစားရမွာေပါ့။ သံုးစရာမရွိရင္ ေရာင္းစားရမယ္။ ”
စိတ္မေကာင္းၿဖစ္စရာအေကာင္းဆံုး
စိတ္အပ်က္ဆံုး ၀မ္းနည္းစရာအေကာင္းဆံုး က အဲဒီစကားစုပါပဲ ။ ကုန္ေအာင္မ
သံုးႏိုင္ဘူးတဲ့ ဘယ္သံုးႏိုင္မလဲ ခင္ဗ်ာ လွ်ပ္စစ္မီးက တစ္ႏုိင္ငံလံုး
ကိုေရာက္မွ မေရာက္ တာ တကယ္ပဲေက်းရြာအကုန္လံုးမွာ တစ္ႏုိင္ငံလံုမွာ
လွ်ပ္စစ္မီး သံုးႏိုင္တဲ့အေၿခ အေနေရာက္ေန ၿပီလား ၿပန္ဆန္းစစ္ရပါမယ္ ။
ဟင့္အင္းမေရာက္ေသးပါဘူး ။ ရြာေတြမေၿပာနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အနီးတ ၀ႈိက္က
ၿမိဳ႕နယ္ေတြေတာင္ မီးမမွန္ေသးဘူးဆိုတာ ေနတဲ့သူတိုင္းသိပါတယ္ ။ ေၿပာရ
ရင္ေတာ့ အရွည္ၾကီးပါပဲ ။ အရင္ကဆိုရင္ လမ္းထိပ္က Fuse ပ်က္ရင္ကို္ယ့္ဘာသာ
ရပ္ကြက္ထဲ ကလုပ္ငန္း ရွင္ေတြစုၿပီး ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ၿပန္လုပ္ၾကရတယ္ ။ ဘာလို႔
ဖ်ဳ႕စ္ ပ်က္ရသလဲ ။ မႏိုင္၀န္ ထမ္းလို႔ေပါ့ ။ ေပးတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီး မဂၢါ၀ပ္နဲ႔
သံုးစြဲတဲ့ မဂၢါ၀ပ္ မမွ်ဘူး သံုးတဲ့ အားကမ်ားေနတယ္ ဒီေတာ့ခံထားတဲ့ ဖ်ဳ႕စ္က
မခံႏုိင္ဘူး ခဏခဏပ်က္တယ္ ။ အခုထိလည္း အဲဒီၿပႆနာေတြကရွိေနတုန္းပါပဲ ။
ႏိုင္ငံၿခား တိုင္းၿပည္ေတြ နဲ႔လည္းမယွဥ္ရဲပါဘူး ။ မီးေလးပံုမွန္
သံုးႏိုင္ရင္ပဲေရာင့္ ရဲေက်နပ္ႏုိင္တဲ့ သူေတြအ မ်ားၾကီး ပါ ။ ဒီေတာ့
သံုးလို႔မကုန္ဘူးဆိုတဲ့စကားကေတာ
လို႔ၿမင္မိပါတယ္ ။
“လုပ္မယ့္လူလာရင္ ၀ယ္သံုးရမွာ။ ဒါ market
ရဲ႕ သေဘာပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ကုိယ္တုိင္ မလုပ္ႏုိင္ တဲ့အခါ ႏုိင္ငံျခားက
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုိ ေခၚၿပီးေတာ့ JVDI နဲ႔လုပ္ၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က
free power ၁၀% အလကားရတယ္။ ဒီေကာင္က ၁၈၀၀၀ ထြက္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ၁၈၀၀
အလကားရမယ္။ free ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ သူ႔ဆီက သူက လာေရာက္ရင္းႏွီး
ျမႇဳပ္ႏွံတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ resource ကုိသံုး တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ၁၅%
အရင္းထည့္ေပးရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အရင္း၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ free share ၁၅% ရတယ္။
ဒီလွ်ပ္စစ္က Both Country သံုးခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံလံုး
သံုးခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ဟာကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳက္သေလာက္
၀ယ္သံုးလို႔ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ေရာင္းတိုင္း ေရာင္းတုိင္းမွာ ၈% Commercial
Tax ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ျမတ္တဲ့ဟာရဲ႕ ၃၀%။ ကြၽန္ေတာ္ အျမတ္ေ၀စုအျဖစ္
ခြဲေ၀ရရွိတယ္။ တစ္ခါ အျခား ျမတ္တဲ့အျမတ္ရဲ႕ ၃၀% ခြဲေ၀ ရရွိတယ္။ withholding
tax ရတယ္။ သူ႔ကုိ perception period တစ္ခုေပးလိုက္ ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ
ၿပီးပါၿပီ၊ ကုန္ၿပီ၊ မင္းျပန္ေတာ့ ဒါႀကီးထားခဲ့ေတာ့။ ကိုယ့္
ႏုိင္ငံအပုိင္ျဖစ္တယ္။ ဒီထက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ဟာ ဘာရွိမလဲ။ လွ်ပ္စစ္ဆိုတာ
ကြန္တိန္နာနဲ႔တင္ေရာင္းလို႔ မရဘူး။ ႀကိဳးနဲ႔ သြယ္ေရာင္းလို႔ရတယ္။ ဒီ
neighboring country မွတစ္ပါး လွ်ပ္စစ္ေရာင္းလို႔မရဘူး။
တ႐ုတ္ကိုေရာင္းလို႔ရမယ္၊ ထုိင္းကုိ ေရာင္းလို႔ရမယ္။ အိႏၵိယကို
ေရာင္းလို႔ရတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေရာင္းလို႔ရမယ္။ လွ်ပ္စစ္က
ကြန္တိန္နာနဲ႔မွ ပုိ႔လို႔မရဘဲကိုး"
၀န္ၾကီးရယ္...
အဲဒီအက်ိဳးအၿမတ္ေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿပည္သူေတြမလိုခ်င္တာအမွန္ပါ ။
ၿမစ္ဆံုရဲ႕ သဘာ၀အလွတရားေတြ ပ်က္ဆီးၿပီးမွ ရလာမယ့္ ဒီအက်ိဳးအၿမတ္ဆိုတဲ့
ေငြေၾကးေတြ မလိုခ်င္ ပါ ။ မီးမ လင္းခ်င္ေနပါေစ အေမွာင္ထဲမွာပဲ ၿမစ္ၾကီးရဲ႕
အလွကို ဒီအတိုင္း ထိုင္ၾကည့္ေနပါရေစလား ခင္ဗ်ာ ။
“
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ အခုမဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေပးတာေတာင္ ကုန္ေအာင္
မသံုးႏုိင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက သံုးမွာလဲ။ သုံးစရာမရွိရင္ market
ရဲ႕သေဘာအရ ေရာင္းစားရမွာေပါ့။ သံုးစရာမရွိရင္ ေရာင္းစားရမယ္။”
ဧရာ၀တီ.....ၿမန္မာၿပည္ရဲ႕
အသက္ေသြးေၾကာ ဧရာ၀တီဟာ တကယ္ပဲ Market တစ္ခုၿဖစ္ေနၿပီလား ။ ဟင့္ အင္း
ဧရာ၀တီဟာ ေရာင္းကုန္တစ္ခုမဟုတ္ဘူး ။ ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်ရမယ့္ ပစၥည္းတစ္
ခုမဟုတ္ဘူး ေရာင္းစားရေအာင္လည္း တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းပိုင္မဟုတ္ဘူ
အမ်ားသေဘာရ အမ်ား ဆႏၵကို လိုက္ေလ်ာရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။
"လွ်ပ္စစ္က
ထုတ္ထားၿပီးရင္လည္း သိမ္းထားလို႔မရဘူး။ ထုတ္ထားၿပီးရင္သံုးမွ
မသံုးႏုိင္ရင္ ေရာင္းမွ။ ဒီ Idea ေတြ ဒီဟာေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ
ကုိယ့္ႏုိင္ငံ စက္မႈႏုိင္ငံ ျဖစ္ထြန္းဖို႔ကိစၥမွာ လွ်ပ္စစ္ အလြန္
အေရးႀကီးတယ္။ လွ်ပ္စစ္ရဖို႔ က နည္းမ်ဳိးေပါင္းစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့
အခ်ိန္မွာ ခုနတုန္းကေျပာတဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့ တျခားတစ္မ်ဳိးတစ္မည္
ၾကံစည္မႈေတြ၊ ဒီစီမံကိန္းေတြ ပ်က္ျပားေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ environmental
အေၾကာင္းျပၿပီး ေလွ်ာက္ေျပာေနျခင္းသည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕
အက်ဳိးစီးပြားအေပၚ ထိခိုက္စရာကလြဲလို႔ ဘာမွမရွိပါဘူး။ ဒါက
ရွင္းရွင္းေလးပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ လူတစ္စုတစ္ဖြဲ႕ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားေရးကုိပဲ
ကြၽန္ေတာ္တို႔က နားေယာင္ၿပီး လုပ္လိုက္ၾကမလား။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕
လူဦးေရ သန္း ၅၀၊ ၆၀ ရဲ႕ အက်ဳိးကုိ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မလား။ ဒါေလး
၀ိုင္းစဥ္းစားဖို႔ပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့အတုိင္းပဲ
ဒီစီမံကိန္း ကုိ ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ BANCA နဲ႔ တ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ၊
ဒီတ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ ဘာလုပ္ရသ လဲဆိုေတာ့ ဒီစီမံကိန္း ႀကီး တကယ္ျဖစ္ႏုိင္၊
မျဖစ္ႏုိင္ဆိုတဲ့ Tactically Investigation ေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ရတယ္။
သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ လုပ္ရပါတယ္။ BANCA သည္ ရွစ္လ၊ တစ္ႏွစ္ေလာက္ ေကာင္းေကာင္း
environmental နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကုိ သူက ဘာ
လုပ္ ရလဲဆိုရင္ ဘာေတြေတြ႕ရွိပါတယ္။ ဘာေတြ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိတယ္။ ဘာေတြ
ျဖစ္ပ်က္ႏုိင္ တယ္ ဒီ့အ တြက္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဘာေတြလုပ္ပါ။ ဘာေတြ
လုပ္သင့္ပါတယ္ဆိုတာ BANCA က recommendation ေပး ရတယ္။ သူ႔ recommendation
ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုိက္လုပ္ရတယ္။ ”
ဒီေနရာမွာ
BANCA က Recommendation ေပးထားတယ္တယ္လို႔ေၿပာတယ္ ။ သူတို႔က recommand
ေပးပိုင္ ခြင့္ရွိလို႔လား ။ တကယ္ဆို Idea ေပးတယ္ ေထာက္ၿပတယ္ ဒီေလာက္ပဲ
ရွိသင့္ ပါတယ္ ။ Recommand ေပးပိုင္ခြင့္မရွိပါဘူး ။
“ ဒီဟာ
International Practice ပဲ။ ဒီအတိုင္းပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ပါတယ္။ BANCA
နဲ႔ပတ္သက္ရင္လည္း BANCA ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က တစ္သန္းခြဲနီးပါးေလာက္
လုပ္ခေပးၿပီး ငွားထားတာဆိုေတာ့ ကိုး႐ိုးကားယား မလုပ္ရဲ ဘူး။ ေနာက္
ဒုတိယအခ်က္ ခင္ဗ်ားတို႔ မီဒီယာေတြက ေျပာေနၾကတဲ့ အခ်က္ေပါ့။ အင္တာနက္မွာ
တင္ထားတဲ့ report က စာမ်က္ႏွာ ၅၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေရးထားတာ
ျမန္မာအစုိးရက မလုိက္နာဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။ BANCA က ဒီ report ကုိ တင္လို႔
မရဘူး။ BANCA ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က စာခ်ဳပ္နဲ႔ ငွားထားတာ၊ မင္းတို႔ ဒါလုပ္၊
ၿပီးရင္ အဲဒီ report ငါ့ေပး။ ဒါက Trade Secret ျဖစ္တယ္ ေျပာလို႔မရဘူး။
ဒါခုန က စီးပြားေရးအေၾကာင္း နည္းနည္းပါးပါး ေျပာျပလိုက္တယ္။ ဒါက trade
secret ျဖစ္ တယ္ ေျပာ လို႔မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔
ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့လည္း ပါးစပ္ ပိတ္ၿပီး မေနႏုိင္ ဘူး
ေျပာတာေပါ့ေလ။ ဒါ Trade Secret ျဖစ္တယ္။ ေျပာလို႔ မရဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က
လွ်ဳိ႕၀ွက္ထား တာ။လာ မယ့္အပတ္ စေနေန႔မွာ
ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းစီမံကိန္းမ်ားေၾ
ဘယ္လုိရွိသလဲဆိုတဲ့ ဒါေတာ့ Technical Workshop ပါပဲ။ ဒါေတာ့
စီမံကိန္းတုိင္း စီမံကိန္း တိုင္း မွာေတာ့ဒီ workshop လုပ္ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ဒီ workshop မွာေတာ့ မီဒီယာကလည္း စိတ္၀င္စား တယ္။
ပညာရွင္ေတြလည္း စိတ္၀င္စားတယ္။ ဒီ workshop မွာေတာ့ မီဒီယာေတြေရာ၊ ပညာ
ရွင္ေတြေရာ ဖိတ္ထားတယ္။ လာနားေထာင္ၾကည့္လိုက္။ လာနားေထာင္ၾကည့္ရင္
ဘာလဲဆိုတာ သိသြား လိမ့္မယ္။ ႏို႔မို႔ဆိုရင္ ေသခ်ာမသိဘဲနဲ႔
ဟုိေျပာဒီေျပာဆိုရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့ေလ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒါေလးကို
သိေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့လ ၉ ရက္ေန႔က ေဆာင္းပါးေလးတစ္ပုဒ္ ေရးၿပီးေတာ့
သတင္းစာမွာ ထည့္ခိုင္း လိုက္တယ္။ ဒီေဆာင္းပါးကို ကြၽန္ေတာ္ပဲ တည္းျဖတ္ၿပီး
ကြၽန္ေတာ္ပဲေရးၿပီး ကြၽန္ေတာ္ပဲ ထည့္ခိုင္း လိုက္တာ။ ဒါေပမယ့္
ေဆာင္းပါးၿပီးတဲ့ေနာက္ သိပ္ရက္မၾကာဘူး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ပါတယ္။ ”
Workshop လုပ္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္သေဘာရ အမ်ားသေဘာတူ ညွိႏိုင္းေဆြးေႏြးဖို႔မဟုတ္လား
“
သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမလုပ္ခင္မွာ ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္က ဘာေရးလဲဆိုေတာ့
ဒီေဆာင္းပါးေရးတဲ့ေကာင္ ဘယ္ေလာက္တတ္လို႔လဲ၊ ဒီေကာင္က ဘာအဆင့္ရွိလဲဆိုေတာ့၊
ကြၽန္ေတာ္ မေျပာေတာ့ဘူး။ ညႊန္ခ်ဳပ္ မင္းေရးတယ္ေျပာလိုက္၊ ငါေရးတယ္မေျပာနဲ႔။
ငါ့ထက္ပုိၿပီးေတာ့ သိႏိုင္တဲ့လူ မရွိေတာ့ဘူး။”
ေလာကမွာ ၿမတ္စြာဘုရားမွလြဲ၍ အတတ္ဆံုး အသိဆံုးလူဆိုတာ မရွိပါဘူးခင္ဗ်ာ ။ ဒီေတာ့ ငါအသိဆံုး ငါအ တတ္ဆံုး ဆိုေတာ့ကာ.........
“
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ
ကြၽန္ေတာ့္ထက္ ပုိၿပီးေတာ့ အေတြ႕အၾကံဳရွိတဲ့လူ မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔
မင္းပဲေရးတယ္ေျပာလိုက္၊ ငါေရးတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ မေကာင္းဘူးျဖစ္သြားမယ္။
အမွန္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ပဲ ေရးလုိက္တာ။ ”
အဲ
အဲဒီေနရာမွာ ရွုပ္ေနတာပါပဲ ဟူး...ရွင္းကိုမရွင္းဘူး ဘာလို႔
အဲဒီလိုေတြၿဖစ္ေနရတာလဲ ကိုယ္ေရး ရင္ကိုယ္ေရး တယ္ေပါ့
သူမ်ားေရးရင္သူမ်ားေရးတယ္ေပါ့ ။
“ ဆိုေတာ့
ခင္ဗ်ားတို႔ေမးတဲ့ေမးခြန္းေတြ၊ ကြၽန္ေတာ္ အသာေလးေျဖႏုိင္ပါတယ္။ ဒီဥစၥာ
ႏုိင္ငံအက်ဳိးရွိမယ့္ကိစၥ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား
National Interest ကိစၥ၊ ဒီဥစၥာကုိ ၀ုိင္း၀န္းကာကြယ္ရမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ
တာ၀န္ရွိတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။”
ဦးေဇာ္မင္း
(အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး) ရဲ႕
ေၿပာၾကားခ်က္အေပၚ ၿမန္မာ ၿပည္သူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ၿမင္တဲ့အတိုင္း
လြတ္လပ္စြာ ေရးသားထားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။
အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္း ၏ အသံဖိုင္အား
Download ရယူရန္ - http://www.mediafire.com/?
Click the link below to read the entry:ဧရာ၀တီၿမစ္ႏွင့္ၿမစ္ဆံုသည္ Market မဟုတ္ပါ
ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ၿမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ဆက္မလုပ္ၾကဖို႔ ၿပည္သူတစ္ဦးအေနနဲ႔ ဘေလာ့ဂါတစ္ဦးအေနနဲ႔ တိုက္တြန္း လိုပါတယ္ ။ အၿပင္းအထန္လည္းကန္႔ကြက္ပါတယ္
။ အဖက္ဖက္က ပညာရွင္ေတြ သဘာ၀ေလ့လာေရး ပညာရွင္ေတြ ရဲ႕ စာတမ္းေတြနဲ႔
ဆုိးက်ိဳးေတြကိုအသာထား ဧရာ၀တီကို ခ်စ္ၿမတ္ႏိုးတဲ့ ၿမန္မာႏိုင္ငံသား
တစ္ေယာက္ အေနနဲ႔ ဧရာ၀တီၿမစ္ဆံု စီမံကိန္းက ရရွိလာမယ့္
အက်ိဳးအၿမတ္ေတြကိုမလိုခ်င္ပါဘူး ။ သဘာ၀ အလွေတြနဲ႔ ၿပည့္ႏွက္ေနတဲ့
ဧရာ၀တီၿမစ္ဆံုနဲ႔တကြ ဧရာ၀တီၿမစ္ၾကီးကို သဘာ၀အတိုင္းေလးပဲ ထားရွိေစ
ခ်င္ပါတယ္လို႔ ပထမဆံုးေၿပာလိုပါတယ္ ။ ဒီေန႔ တင္ၿပခ်င္တာကေတာ့
ၿမစ္ဆံုစီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီး ေဆြးေႏြးမႈ
အခ်ိဳ႕နဲ႔ေကာက္ႏွုတ္ခ်က္မ်ားပဲၿ
Friday September 23 2011 အတြက္ Bi-weekly eleven ကာဗာအတြင္းပိုင္းမွာ “ ဧရာ၀တီၿမစ္ဆံုႏွင့္ အထက္ဘက္ ေမခ-မလိခ ၿမစ္၀ွမ္း တြင္ ေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိုန္း ရွစ္ခုအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ရွိ ” ဆိုတဲ့ သတင္းပါလာပါတယ္ ။ အဲဒီအထဲမွာ “
ၿမစ္ဆံုေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း
စီးေန ၿပီၿဖစ္ကာ ခ်ီေဗြငယ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း မွာမူ ၉၇
ရာခိုင္ႏွုန္းေက်ာ္ ၿပီးစီးေန ၿပီၿဖစ္ ၿပီး က်န္စီမံ ကိန္းေၿခာက္ ခုမွာ
စူးစမ္းေလ့လာေရးႏွင့္ တည္ေဆာက္ေရး အၾကိဳလုပ္ငန္း မ်ားအား ေဆာင္ရြက္ လွ်က္
ရွိေၾကာင္း ” ဆိုၿပီးေဖာ္ၿပထားပါတယ္ ။ အတိုက္အခံေတြ
နဲ႔ကန္႔ကြက္သူအမ်ား အၿပားရွိေနတာေတာင္ မရပ္တန္႔ထားပဲ ဆက္လက္
ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ဆိုေတာ့ ရင္ေလးစ ရာၾကီးေတာ့ၿဖစ္လို႔ လာပါၿပီ ။
ေနာက္ဆံုးၾကားသိရတဲ့သတင္းကေတာ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းကာကြယ္ေရး
ဥပေဒထြက္ လာရင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕ကို ၂၁
ေယာက္နဲ႔ဖြဲ႔စည္းမယ္လို႔သိရပါ
ပ်က္ဆီးမယ့္အေၿခအေနမ်ိဳးေပၚေပါ
အဲဒါေလးကေတာ့ ၀မ္းသာစရာပါပဲ ။
အရင္ဆံုးေဖာ္ၿပခ်င္တာကေတာ့ ဦးေဇာ္မင္း (အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး) ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းအခ်ိဳ႕ၿဖစ္ပါတယ္ ။
“အခု
တစ္လေလာက္အတြင္းမွာျဖစ္ေနတဲ့ ဧရာ၀တီေရာဂါနဲ႔ အမီလိုက္ေနသူမ်ားရဲ႕
ေမးခြန္းေတြနဲ႔ ကာ တြန္းေတြ၊ အခု ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ဆက္လက္
လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ရွိပါသလား၊ ဘယ္အ ဆင့္ေရာက္ေန ၿပီလဲလို႔ ေမးပါတယ္။
ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ဆက္လုပ္ပါမယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့ မွ ေနာက္မ
ဆုတ္ပါဘူး။ ”
ရင္ေလးစရာပါပဲ ၿပတ္ၿပတ္သားသားဆက္လုပ္မယ္လို႔ အတိအလင္းေၾကၿငာလိုက္တယ္လို႔ ခံစားမိ ပါတယ္ ။
“
ဘယ္အဆင့္ထိ ေရာက္ေနၿပီလဲဆုိေတာ့ အခုခ်ိန္မွာေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔က
အႀကိဳအင္ဂ်င္နီယာ လုပ္ငန္းေတြျ ဖစ္တဲ့ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္မယ့္ ဧရိယာကုိ
ရွင္းလင္းျခင္းလုပ္ငန္းေတြ၊ စီမံကိန္း ဧရိယာထဲမွာ ရွိတဲ့လူေတြ ကုိ
ျပန္လည္ေနရာခ်ထားတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ ေနာက္တစ္ခါ လုပ္ေဆာင္စ ရာရွိတဲ့ စီမံ
ကိန္းနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ လုပ္ငန္းေတြ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။
ဒီလုပ္ငန္းကုိ ကြၽန္ေတာ္ တို႔စလုပ္တဲ့ အခ်ိန္က စၿပီးေတာ့ ရွစ္ႏွစ္အတြင္းမွာ
အၿပီးလုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းနဲ႔ ပတ္ သက္ၿပီးေတာ့ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ ”
ေနာက္မဆုတ္ဘူးတဲ့ အက်ိဳးနဲ႔အေၾကာင္းနဲ႔ အမ်ားၿပည္သူရဲ႕ ဆႏၵကို တကယ္ပဲ လစ္ လွ်ဴရွုမယ့္ သေဘာရွိပါတယ္ ။
“
အဲဒီေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕က ကန္႔ကြက္ေန လို႔ ေနာက္ဆုတ္မွာလား
လို႔ ေမးခြန္းတစ္ ခုေမး ပါတယ္။ ေနာက္မဆုတ္ပါဘူး။ ဆက္လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ UN က
ထပ္မံစစ္ေဆးဦးမွာလား၊ UN နဲ႔ ဒီကိစၥနဲ႔ ဘာမွ မဆုိင္ပါဘူး။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံနဲ႔ပဲ ဆိုင္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔သည္ ကြၽန္ေတာ္တို
႔ႏုိင္ငံရဲ႕ လွ်ပ္စစ္မီးရ ရွိေရးဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕
အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမ်ဳိးသား အက်ဳိးစီးပြားကုိ ဆက္
ၿပီးေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ က်န္တာ ကိစၥေတြ ကေတာ့ ေနာက္
မွရွင္းျပမယ္ "
အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြား
ဆိုတဲ့စကားလံုးက အေတာ္ေလး ေလးနက္ၿပီး အတိုင္းအ တာတစ္ခု ထိ ေရာက္ သြားပါ
တယ္ ။ ဘယ္သူေတြ စီးပြားတက္သြားမွာလဲ ။ ၿမန္မာႏိုင္ငံကၿပည္သူေတြလား ?
ဒါမွမဟုတ္ တရုတ္ လား ? ဒါမွမဟုတ္ ပြဲစားလား ?
“ ဒီမွာ
တက္ေရာက္ေသာသူမ်ား နည္းနည္းေလး ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး
Knowledge ေလး ရေအာင္ ကြၽန္ေတာ္ နည္းနည္းရွင္းျပပါမယ္။
ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း တစ္ခုလုပ္ ဖို႔ဆို သည္မွာ အနည္းဆံုး သံုးႏွစ္ေလာက္
ေလ့လာရပါတယ္။ သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာတဲ့အတြင္းမွာ ဒီျမစ္ ၀ွမ္းႀကီးတစ္ခုမွာ
ဘယ္ေနရာေတြ မွာ စီမံကိန္းေတြ ဘယ္လိုလုပ္လုိ႔ရတယ္ဆိုတာ သူရဲ႕ Geology အေနအ
ထား၊ သူရဲ႕ေရစီးေရ လာ Hydrology အေနအထား အကုန္လံုး သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့ လာရပါ
တယ္။ သံုးႏွစ္ေလာက္ ေလ့လာၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့မွ ဘယ္ေနရာေတြမွာ လုပ္ ရင္ေတာ့
ျဖစ္ႏုိင္ ပါတယ္ ဆိုတာ proposal ေလး တစ္ခုရလာတယ္။ အဲဒီလို proposal
ေလးရလို႔ရွိရင္ ဘယ္ေနရာဟာ အေကာင္း ဆံုး ျဖစ္မ လဲဆိုတာ ထပ္ၿပီးေတာ့
ေလ့လာရပါတယ္။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ့္ တစ္ေနရာ ကုိ ေရြးၿပီးေတာ့ အဲဒါကို ထပ္ေလ့
လာတာ၊ အေသးစိတ္ ထပ္ေလ့လာတာ တစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာပါတယ္။ အဲဒါၿပီးေတာ့မွ
ဒီလုပ္မယ့္ေနရာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ design အေသးစိတ္ဆြဲရပါတယ္။ ဒီဥစၥာေတြအား
လံုးဟာ အနည္းဆံုး သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ မၾကာဘဲနဲ႔ စီမံကိန္းတစ္ခု
မျဖစ္ေပၚလာဘူး။ စီမံကိန္းသစ္ကုိ လုပ္ေဆာင္ တိုင္းမွာ Tactical အရ
ဒါေတြေလ့လာရတဲ့အျပင္ သဘာ၀ပတ္ ၀န္းက်င္ထိခိုက္မႈ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈ
ဘာေတြရွိမလဲ ဒါကိုလည္း တစ္ခ်ိန္ တည္းမွာ ေလ့ လာရတယ္။ ဒီသက္ေရာက္မႈေတြ
အားလံုး ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက မေလ့လာဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က
ပုိက္ဆံေပး ငွားၿပီး ေလ့လာပါတယ္။ ဥပမာ ျမစ္ဆံုကုိ ေျပာတာေပါ့။ ျမစ္ဆံုကုိ
ေလ့လာတာ ဆိုရင္ BANCA က ေလ့ လာတယ္။ BANCA ကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔
ဘယ္ေလာက္ေပးရလဲဆိုရင္ ၁ ဒသမ ၂၅ သန္း အေမရိ ကန္ေဒၚလာ ေပးရတယ္။”
ဘုရားဘုရား
၁ ဒသမ ၂၅ သန္း အေမရိကန္ေဒၚလာ ဆိုတာ ဘယ္ေလာက္ေတာင္ မ်ားၿပားတဲ့ေငြေၾကး
ပါလိမ့္ စဥ္းေတာင္ မစဥ္းစားရဲဘူး အဲဒီေငြေၾကးေတြ ကို ေက်းရြာ
ေတြနဲ႔မဖြံ႕ၿဖိဳးေသးတဲ့ ေဒသေတြ က်န္းမာေရး လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ တၿခားပရဟိတ ေတြ
မွာ အသံုးၿပဳလိုက္ရင္ အေတာ္ၾကီးအ က်ိဳးရွိလိမ့္ မယ္လို႔ ၿမင္မိပါတယ္ ။
“
ဒီဟာေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၀န္ႀကီးဌာနက ေလ့လာတယ္ဆိုရင္ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္
ေလ့လာၿပီးေတာ့ ကုိယ့္ဖာသာကုိယ္ လုပ္သလို ျဖစ္မွာစုိးတဲ့အတြက္ Third Party
ျဖစ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းကုိေလ့လာခုိင္းပါတယ္။ Tactically အရ နည္းပညာအရ
ေလ့လာမယ္ဆိုရင္လည္း ကမၻာမွာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေက်ာ္ဒီဇိုင္းနဲ႔ Institute
ေတြကုိ ငွားၿပီးေတာ့ ေလ့လာရပါတယ္။ ဒါမွသာလွ်င္ တစ္ေနရာ တစ္ေနရာမွာ အင္မတန္
ေသခ်ာတဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခု ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေလ့လာခဲ့တဲ့
စီမံကိန္းဟာ Environmental အရေရာ၊ Tactically အရေရာ ေသခ်ာေလ့လာၿပီးသား
လုပ္တဲ့စီမံကိန္းျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ေတာ့မွ ေနာက္မဆုတ္ဘူး
ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရာဂါဆန္းျဖစ္ေနတဲ့ ဟာေတြကုိ ရွင္းသြားေအာင္ေျပာတာ၊
ဆက္လုပ္မယ္ဆိုတာကို"
ေရာဂါဆန္းတဲ့
ေၿပာရက္လိုက္တာ .. ကၽြန္ေတာ္တို႔ရင္ထဲကို အဲဒီေရာဂါဆန္းၾကီးေရာက္ေအာင္ ဘယ္
သူေတြ က တြန္းပို႔ခဲ့ၾကတာလဲ ခင္ဗ်ာ ။ ေရာဂါတစ္ ခုဆိုရင္ေတာင္ အေသြးအသားေတြ
ပ်က္ဆီး သဘာ၀ အရင္းအၿမစ္ သယံဇာတ အလွအပေတြပ်က္ဆီး မယ့္ေရာဂါ ဆိုးၾကီး
ေနာက္လာမယ့္ ဆယ္ စုႏွစ္ ရာ စုႏွစ္ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာမွာ သဘာ၀ အလွအပေတြကို
ပ်က္ဆီးေအာင္ ေခတ္မွီ နည္းပ ညာေတြ နဲ႔ၿပဳလုပ္မိလို႔ အဖတ္ဆယ္မရ
ေနာင္တရေနၾကတဲ့သတင္းေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ လည္းၿပန္ၿပင္ ရင္မွီ ပါေသးတယ္ခင္ဗ်ာ ။
"ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔
ဘီလူးေခ်ာင္းေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ၿပီး လွ်ပ္စစ္ ထုတ္ေပးခဲ့ အခါ
ဒီေန႔အထိ going strong ျဖစ္ပါတယ္။ သူသည္ ၅၂ ႏွစ္ ရွိပါၿပီ။
ဘီလူးေခ်ာင္းစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဘီလူးေခ်ာင္းႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလို႔
ဒီလိုမ်ဳိးေတြ ညီအစ္ကုိ ေမာင္ႏွမေတြ ၾကားဖူးသလား။ မၾကားဖူးပါဘူး။”
ဘီလူးေခ်ာင္းနဲ႔
ဧရာ၀တီၿမစ္ရဲ႕ ၿမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အသံုး၀င္သက္ေရာက္မႈ ကတၿခားစီပါပဲခင္ဗ်ာ ။
ဘီလူးေခ်ာင္း စီမံ ကိန္းတုန္းက ဘယ္သူမွ မကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကပါဘူး ။
ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ကန္႔ကြက္စ ရာမ လိုလို႔ပါပဲ ။
ဘာလို႔ကန္႔ကြက္စရာမလိုသလဲဆိုရင္ ၿပည္သူေတြက လုပ္သင့္လုပ္ ထိုက္ တယ္လို႔ ယူဆ
တဲ့အတြက္ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ၿမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ၀ိုင္းကန္႔ကြက္ၾက
တဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ မလုပ္သင့္ မလုပ္ထိုက္တဲ့အတြက္ ဧရာ၀တီကို
ခ်စ္ၿမတ္ႏိုးတဲ့စိတ္ တစ္ခုတည္းနဲ႔ကန္႔ ကြက္ၾကတာၿဖစ္ ပါတယ္ ။
“
ဒီေတာ့ ေပါင္းေလာင္းစီမံကိန္း မဂၢါ၀ပ္ ၂၈၀ ရွိပါတယ္။ ေပါင္းေလာင္း
စီမံကိန္း ႀကီးေၾကာင့္ ေပါင္းေလာင္းေခ်ာင္း ႀကီး ေပါင္းေလာင္းျမစ္ႀကီး
ပ်က္စီးသြားၿပီ လား။ မပ်က္စီးပါဘူး။ ရဲရြာစီမံ ကိန္း ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ
လက္ရွိမွာ အႀကီးဆံုးစီမံကန္း ရဲရြာစီမံကိန္းပါပဲ။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားလည္း
ေပးေနပါတယ္။ ရဲရြာစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဒီေန႔ဒီအခ်ိန္ခါမွာ
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကာလမ်ားထက္ လွ်ပ္စစ္သံုးဆေလာက္ ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေန႔
ကြၽန္ေတာ္တို႔ေပးေနတဲ့ လွ်ပ္စစ္မဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေလာက္ ေပးပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔
ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၀၄၊ ၂၀၀၅၊ ၂၀၀၆ ေလာက္က ၅၀၀၊ ၆၀၀ ေလာက္ေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္
ေပးေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ အဲဒီရဲရြာစီမံ ကိန္းေၾကာင့္ ဒု႒၀တီ ျမစ္ႀကီး၊
ျမစ္ငယ္ျမစ္ႀကီး ပ်က္စီးသြားၿပီလား။ မပ်က္စီးပါဘူး။ ဒါဟာ အားလံုး အျမင္ပဲ
ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီ environmental နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဒီအယူအဆနဲ႔
ေျပာေနဆိုေနၾကတဲ့ ကိစၥေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ environmental
အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ရွိလား မရွိဘူးလား၊ ရွိပါတယ္။ ဒီ သဘာ၀ ကို
ဆန္႔က်င္ၿပီးေတာ့ ျမစ္ေခ်ာင္းတစ္ခု ပိတ္လိုက္ရင္၊ အဲဒီျမစ္ေခ်ာင္း မွာ
Reservoir ဆိုတာ ျဖစ္သြားပါတယ္။ Reservoir ျဖစ္သြားလို႔ရွိရင္ Reservoir
အနီးမွာ ေနထုိင္တဲ့ သားရဲတိရစၦာန္ေလးေတြ ငွက္ကေလးေတြ ေန ရာမရွိဘူး၊ ဘာဘူး
ညာဘူး။ သစ္ပင္ပန္းမန္ေတြ ပ်က္စီးတယ္စသည္ ျဖင့္ေပါ့ေလ။ ”
အရမ္းကိုေပါ့ဆမေနဘူးလားခင္ဗ်ာ
။ သားရဲတိရိစၦာန္ နဲ႔သစ္ပင္ေလးေတြပ်က္ဆီးယံုပဲလား ။ ၿမစ္တစ္ရဲ႕ စ တင္
ၿဖစ္ေပၚ ရာ ၿမစ္ဆံုမွာ အေႏွာက္အယွက္ရွိလာၿပီဆိုရင္ တၿခားဘာ အႏၱရာယ္ဆိုး
က်ိဳး မွ ဆက္ လက္မၿဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေတာ့ဘူးလား ခင္ဗ်ာ ။ သဘာ၀ပတ္၀န္း
က်င္ထိမ္းသိမ္းေရး ကေပးပို႔ တဲ့ အစီရင္ခံစာေတြနဲ႔
တၿခားကၽြမ္းက်င္ပညာရွင္ေတြရဲ႕ အယူအဆေတြနဲ႔ညွိႏိုင္းၿပီး ၿပန္လည္စဥ္း
စားေစခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ ။
“ လူေတြ စုိက္ဧက နည္းနည္းပါးပါးေတြ ပ်က္စီးတယ္၊ လူေတြေနရာ ေရႊ႕ေပးရတယ္ စသည္ျဖင့္ အခ်က္ ေလး၊ ငါး၊ ရွစ္ခ်က္ေလာက္ ရွိပါတယ္။”
လူေတြပါ
သူမ်ားေတြလိုပဲ လက္ႏွစ္ဖက္ ေခါင္းတစ္လံုးနဲ႔လူေတြပါပဲ ။ သူတို႔လည္း
ဆိုဖာၾကီးေပၚထိုင္ တီဗြီၾကီးေတြၾကည့္ အဲကြန္းေလးနဲ႔ ဇိမ္နဲ႔ေနခ်င္ၾကတာပါပဲ ။
အခုေတာ့ သူတို႔ စိုက္ဧကေတြ ပ်က္ဆီး မယ္ ေနာက္တစ္ခု အဆိုးရြားဆံုးက
တၿခားအခ်က္ေတြအားလံုးထက္စာရင္ ၿမစ္ဆံုဆိုတာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ တို႔အားလံုးက
သဘာ၀အတိုင္းေလး ထားရွိေစခ်င္တဲ့ ပင္ရင္း ဇစ္ၿမစ္စိတ္ဓါတ္ေလးတစ္ခုက
ၿမန္မာၿပည္ သားတိုင္းမွာ ကိန္း၀ပ္လို႔ေနပါတယ္ ။
“
environmental နဲ႔ ပတ္သက္ရင္၊ environmental ပ်က္စီးသြားတဲ့ဥစၥာေၾကာင့္
ခံစားရမယ့္ အက်ဳိး သက္ေရာက္မႈနဲ႔ မိမိတို႔ႏုိင္ငံကရရွိမယ့္
အက်ဳိးအျမတ္ရရွိမႈ ဘယ္ဟာက ပိုမ်ားသလဲ။ ပိုမ်ားတဲ့ အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့
ကြၽန္ေတာ္တို႔က ေရအားလွ်ပ္စစ္လုပ္ငန္းကုိ လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့
ကြၽန္ေတာ္ခုနက ေျပာခဲ့တဲ့ ရဲရြာစီမံကိန္းတစ္ခု လုပ္လုိက္တယ္။
ျမစ္အထက္မွာေရာ၊ ျမစ္ေအာက္မွာေရာ အခုခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္မ်ား ပ်က္စီး
သြားၿပီးေတာ့ လူေတြက ဒုကၡသုကၡ ေရာက္ေနၾကလို႔လဲ။ ဒီဧရာ၀တီျမစ္မွာလည္း
၎အတုိင္းပါပဲ။ ပ်က္စီးမႈနည္းနည္း ပါးပါးရွိပါတယ္။ ဒီဥစၥာလူေတြက
ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေပးလို႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ၀ိုင္း၀န္းကူညီေပးလို႔
ဒါေတြနဲ႕ ဒီအက်ဳိးသက္ေရာက္မႈဟာ ေႏွးေႏွးသြားၿပီးရင္
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိိတဲ့ လူဦးေရ သန္း ၅၀၊ သန္း ၆၀ရဲ႕
အက်ဳိးေက်းဇူးအမ်ားႀကီးျပန္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ
လူေတြက ဘာေတြ ေျပာလဲဆိုေတာ့ ျမစ္ႀကီးပိတ္လိုက္ရင္ ျမစ္ႀကီးကေျခာက္သြားၿပီ၊
ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီးက ေသသြားၿပီ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ျမစ္ႀကီးကုိ ခ်စ္တဲ့သူေတြ
ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျမစ္ႀကီး အေသမခံႏုိင္ပါဘူးဆိုတဲ့သူေတြေပါ
စီးဆင္းတဲ့ေရရဲ႕ ၇% ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဖမ္းပါတယ္။ ႏွစ္တုိုင္း ႏွစ္တုိင္း
မဖမ္းခင္တုန္းက ဧရာ၀တီ ျမစ္ ရဲ႕ေရက ဘယ္သြားလဲ။ ပင္လယ္ထဲကုိသြားတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔က ဧရာ၀တီျမစ္ရဲ႕ ေရကုိ ၇% ဖမ္းတယ္။ ၉၃%
ဆက္လက္စီးဆင္းေနတဲ့အတြက္ ျမစ္ရဲ႕ေရစီးေၾကာင္းက ဘာမွေျပာင္းလဲစရာမရွိဘူး။ ၇%
ဖမ္းထားတဲ့ေရကုိ စက္ေမာင္းေပးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေရအားလွ်ပ္စစ္ဆိုတာက
ဂက္စ္တာဘုိင္လို ဂက္စ္ထည့္ရတာ၊ ဒီဇယ္တာဘုိင္လို ဒီဇယ္ထည့္ရတာ မဟုတ္ဘူး။
ေရထည့္ေမာင္းရတာ။ အဲဒီေရနဲ႔ ေမာင္းလိုက္ရင္ အဲဒီေရ က
ျမစ္ထဲျပန္စီးသြားမယ္။ အဲဒီေတာ့ဘာတစ္ခုမွ ေရစီးေရလာ
ေျပာင္းသြားစရာမရွိပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြၽန္ေတာ္ တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕
အက်ဳိးစီးပြားေရး၊ National Interest နဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဘယ္ဟာက အက်ဳိးရွိသလဲ။
ဘယ္ဟာက အက်ဳိးယုတ္ သလဲ အဲဒီေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔
အက်ဳိးအျမတ္မ်ားရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဆက္လုပ္ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဧရာ၀တီ
ျမစ္ႀကီးပ်က္စီးရင္ ကြၽန္ေတာ္ခုနက ဖတ္တဲ့ကာတြန္းလို၊ ဒီမွာအမ်ားစု
ပညာရွင္ေတြ ပါတယ္။ မဟာဗႏၶဳလ အ႐ိုးအုိးေစတီ ဘယ္နားမွာ ရွိသလဲ သိၾကသလား။
မသိႏုိင္ဘူး။ ”
ေနာက္ဆံုးနားမွာေၿပာသြားတဲ့
အရိုးအိုးေစတီအေၾကာင္းေၿပာတာကေ
သိလို႔ ငါတို႔လုပ္ေနတာကို ၀င္ကန္႔ကြက္ေနတာလားလို႔ သြယ္၀ႈိက္ ၿပီးေၿပာ လိုက္
တာလို႔ ယူဆပါတယ္ ။
“ မဟာဗႏၶဳလ အ႐ိုးအိုးေစတီအစစ္က
မင္းလွမွာ၊ မလြန္မင္းလွမွာ ရွိတယ္။ ေခြးသာေခ်ာင္း ဆိုတဲ့ ေခြးသာေခ်ာင္း နဲ႔
ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုတဲ့ ေနရာမွာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအ႐ိုးအိုးေစတီကုိ ကြၽန္ေတာ္
တိုင္းဥကၠ႒ ဘ၀က ေရႊ႕ေပးခဲ့ရတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၉ ႏွစ္၊ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္က၊
ကမ္းပါးၿပိဳမွာ စုိးလို႔ ေရႊ႕ေပး လိုက္ရ တယ္။ ျမစ္က ႏွစ္ေပါင္း ၁၀၀၊ ၂၀၀
ဘယ္သူမွမထိန္းသိမ္းလို႔ ပ်က္စီးတာ။”
"ျမစ္ႀကီးကို ဘယ္သူမွ
မထိန္းသိမ္းခဲ့လို႔ ျမစ္ႀကီးက ပ်က္စီးတာ ေရကစီးခ်င္တဲ့ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနတာ။
ဒီျမစ္ ကို ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္မယ့္လူ ဘယ္သူမွ မရွိခဲ့ဘူး။ ေရက
စီးခ်င္တဲ့ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနတာ။ ဆိုပါေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္က အရင္က ကိုက္ ၁၀၀
က်ယ္တယ္ဆိုပါေတာ့၊ အခု ကိုက္ ၅၀၀ က်ယ္တယ္။ ဘာျဖစ္လို႔ လဲဆိုေတာ့ ေရက
စီးခ်င္တဲ့ ေနရာ ေလွ်ာက္စီးေနလို႔။ ဒါကို ႏုိင္ငံမွာ ဓနအင္အားေၾကာင့္ေရာ၊
စိတ္၀င္ စားမႈေၾကာင့္ေရာ ဘယ္သူမွ မထိန္းသိမ္းခဲ့ဘူး။”
ဒီေနရာမွာ
ဘယ္သူမွ မထိမ္းသိမ္းခဲ့လို႔ဆိုတဲ့စကားကိ
ႏိုင္ငံ တစ္ႏုိင္ ငံရဲ႕ သယံဇာတ ေတြကို ထိမ္းသိမ္းဖို႔ အဓိက
တာ၀န္အရွိဆံုးဟာ ဘယ္သူေတြၿဖစ္ပါသလဲလို႔ ထင္ပါ သလဲ ။ ေရွ႕က
ဦးေဆာင္လုပ္မယ့္သူရွိရင္ ေနာက္က လိုက္မယ့္သူေတြတပံုၾကီးပါပဲ ။ ဒါဆို ေရွ႕က
ဦးေဆာင္မယ့္သူေတြက..ဘယ္သူေတြလဲ ???
“
မထိန္းသိမ္းခဲ့တဲ့အတြက္ ကိုက္ ၁၀၀ စီးရမယ့္ ေရက ကုိက္ ၅၀၀ စီးေနတဲ့အခါ
ေရအနက္ ေပ ၁၀၀ ရွိရ မယ့္ေနရာမွာ ေပ ၅၀ ပဲ ရွိမွာေပါ့။ ေရအနက္ ငါးေပ
ရွိရမယ့္ေနရာမွာ ေရကတစ္ေပပဲရွိမွာေပါ့။ ဒါဟာ ဒီျမစ္ႀကီးတစ္ေလွ်ာက္လံုး
ဘယ္သူမွမထိန္းသိမ္းခဲ့လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ သြားရမယ့္ issue က ဘယ္ကုိ သြားရမယ့္
issue လဲဆိုေတာ့ ဒီျမစ္ႀကီး ေသသြားမယ္မဟုတ္ဘူး။ ဒီျမစ္ႀကီးကုိ ဘယ္လို
၀ိုင္း၀န္းထိန္းသိမ္းမလဲဆိုတဲ့ issue ကုိ သြားရမွာ။ အဲဒီေတာ့ ဟုိမွာ
ဒီတစ္ခါ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သတင္းစာထဲမွာ ဘာေတြေျပာလဲဆိုေတာ့ တ႐ုတ္ကအက်ဳိးရွိတဲ့
စီမံကိန္းလို႔ေျပာတယ္။ တ႐ုတ္အက်ဳိးရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္
အက်ဳိးမရွိဘူးလို႔ေျပာတယ္။ ဒီစီမံကိန္းေတြ လုပ္တိုင္းလုပ္တိုင္းမွာ
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ ပိုက္ဆံမရွိလို႔ လုပ္တာ။ ပိုက္ဆံရွိရင္ ကုိယ့္ဟာ
ကုိယ္လုပ္မွာေပါ့။ ဒါ နံပါတ္တစ္။ ပုိက္ဆံရွိလို႔ ကိုယ့္ဟာကုိယ္ လုပ္ၿပီးရင္
ဒီလွ်ပ္စစ္ကုိ ဘယ္သူကသံုးမွာလဲ။”
ကိုယ့္ႏုိင္ငံက ထုတ္တဲ့လွ်ပ္စစ္ကို ဘယ္သူက သံုးမွာလဲေမးတာကေတာ့ နည္းနည္းေလး ဘ၀င္မက်စ ရာပါပဲ ။
“
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ အခုမဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေပးတာေတာင္ ကုန္ေအာင္
မသံုးႏုိင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက သံုးမွာလဲ။ သုံးစရာမရွိရင္ market
ရဲ႕သေဘာအရ ေရာင္းစားရမွာေပါ့။ သံုးစရာမရွိရင္ ေရာင္းစားရမယ္။ ”
စိတ္မေကာင္းၿဖစ္စရာအေကာင္းဆံုး
စိတ္အပ်က္ဆံုး ၀မ္းနည္းစရာအေကာင္းဆံုး က အဲဒီစကားစုပါပဲ ။ ကုန္ေအာင္မ
သံုးႏိုင္ဘူးတဲ့ ဘယ္သံုးႏိုင္မလဲ ခင္ဗ်ာ လွ်ပ္စစ္မီးက တစ္ႏုိင္ငံလံုး
ကိုေရာက္မွ မေရာက္ တာ တကယ္ပဲေက်းရြာအကုန္လံုးမွာ တစ္ႏုိင္ငံလံုမွာ
လွ်ပ္စစ္မီး သံုးႏိုင္တဲ့အေၿခ အေနေရာက္ေန ၿပီလား ၿပန္ဆန္းစစ္ရပါမယ္ ။
ဟင့္အင္းမေရာက္ေသးပါဘူး ။ ရြာေတြမေၿပာနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အနီးတ ၀ႈိက္က
ၿမိဳ႕နယ္ေတြေတာင္ မီးမမွန္ေသးဘူးဆိုတာ ေနတဲ့သူတိုင္းသိပါတယ္ ။ ေၿပာရ
ရင္ေတာ့ အရွည္ၾကီးပါပဲ ။ အရင္ကဆိုရင္ လမ္းထိပ္က Fuse ပ်က္ရင္ကို္ယ့္ဘာသာ
ရပ္ကြက္ထဲ ကလုပ္ငန္း ရွင္ေတြစုၿပီး ကိုယ္ထူကိုယ္ထ ၿပန္လုပ္ၾကရတယ္ ။ ဘာလို႔
ဖ်ဳ႕စ္ ပ်က္ရသလဲ ။ မႏိုင္၀န္ ထမ္းလို႔ေပါ့ ။ ေပးတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီး မဂၢါ၀ပ္နဲ႔
သံုးစြဲတဲ့ မဂၢါ၀ပ္ မမွ်ဘူး သံုးတဲ့ အားကမ်ားေနတယ္ ဒီေတာ့ခံထားတဲ့ ဖ်ဳ႕စ္က
မခံႏုိင္ဘူး ခဏခဏပ်က္တယ္ ။ အခုထိလည္း အဲဒီၿပႆနာေတြကရွိေနတုန္းပါပဲ ။
ႏိုင္ငံၿခား တိုင္းၿပည္ေတြ နဲ႔လည္းမယွဥ္ရဲပါဘူး ။ မီးေလးပံုမွန္
သံုးႏိုင္ရင္ပဲေရာင့္ ရဲေက်နပ္ႏုိင္တဲ့ သူေတြအ မ်ားၾကီး ပါ ။ ဒီေတာ့
သံုးလို႔မကုန္ဘူးဆိုတဲ့စကားကေတာ
လို႔ၿမင္မိပါတယ္ ။
“လုပ္မယ့္လူလာရင္ ၀ယ္သံုးရမွာ။ ဒါ market
ရဲ႕ သေဘာပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ ကုိယ္တုိင္ မလုပ္ႏုိင္ တဲ့အခါ ႏုိင္ငံျခားက
ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကုိ ေခၚၿပီးေတာ့ JVDI နဲ႔လုပ္ၾကတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က
free power ၁၀% အလကားရတယ္။ ဒီေကာင္က ၁၈၀၀၀ ထြက္ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ၁၈၀၀
အလကားရမယ္။ free ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ သူ႔ဆီက သူက လာေရာက္ရင္းႏွီး
ျမႇဳပ္ႏွံတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ resource ကုိသံုး တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ၁၅%
အရင္းထည့္ေပးရတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔အရင္း၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ free share ၁၅% ရတယ္။
ဒီလွ်ပ္စစ္က Both Country သံုးခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံလံုး
သံုးခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ က်န္တဲ့ဟာကုိ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႀကိဳက္သေလာက္
၀ယ္သံုးလို႔ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ေရာင္းတိုင္း ေရာင္းတုိင္းမွာ ၈% Commercial
Tax ရတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ျမတ္တဲ့ဟာရဲ႕ ၃၀%။ ကြၽန္ေတာ္ အျမတ္ေ၀စုအျဖစ္
ခြဲေ၀ရရွိတယ္။ တစ္ခါ အျခား ျမတ္တဲ့အျမတ္ရဲ႕ ၃၀% ခြဲေ၀ ရရွိတယ္။ withholding
tax ရတယ္။ သူ႔ကုိ perception period တစ္ခုေပးလိုက္ ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ
ၿပီးပါၿပီ၊ ကုန္ၿပီ၊ မင္းျပန္ေတာ့ ဒါႀကီးထားခဲ့ေတာ့။ ကိုယ့္
ႏုိင္ငံအပုိင္ျဖစ္တယ္။ ဒီထက္ အက်ဳိးရွိတဲ့ဟာ ဘာရွိမလဲ။ လွ်ပ္စစ္ဆိုတာ
ကြန္တိန္နာနဲ႔တင္ေရာင္းလို႔ မရဘူး။ ႀကိဳးနဲ႔ သြယ္ေရာင္းလို႔ရတယ္။ ဒီ
neighboring country မွတစ္ပါး လွ်ပ္စစ္ေရာင္းလို႔မရဘူး။
တ႐ုတ္ကိုေရာင္းလို႔ရမယ္၊ ထုိင္းကုိ ေရာင္းလို႔ရမယ္။ အိႏၵိယကို
ေရာင္းလို႔ရတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ေရာင္းလို႔ရမယ္။ လွ်ပ္စစ္က
ကြန္တိန္နာနဲ႔မွ ပုိ႔လို႔မရဘဲကိုး"
၀န္ၾကီးရယ္...
အဲဒီအက်ိဳးအၿမတ္ေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿပည္သူေတြမလိုခ်င္တာအမွန္ပါ ။
ၿမစ္ဆံုရဲ႕ သဘာ၀အလွတရားေတြ ပ်က္ဆီးၿပီးမွ ရလာမယ့္ ဒီအက်ိဳးအၿမတ္ဆိုတဲ့
ေငြေၾကးေတြ မလိုခ်င္ ပါ ။ မီးမ လင္းခ်င္ေနပါေစ အေမွာင္ထဲမွာပဲ ၿမစ္ၾကီးရဲ႕
အလွကို ဒီအတိုင္း ထိုင္ၾကည့္ေနပါရေစလား ခင္ဗ်ာ ။
“
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံမွာ အခုမဂၢါ၀ပ္ ၁၅၀၀ ေပးတာေတာင္ ကုန္ေအာင္
မသံုးႏုိင္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက သံုးမွာလဲ။ သုံးစရာမရွိရင္ market
ရဲ႕သေဘာအရ ေရာင္းစားရမွာေပါ့။ သံုးစရာမရွိရင္ ေရာင္းစားရမယ္။”
ဧရာ၀တီ.....ၿမန္မာၿပည္ရဲ႕
အသက္ေသြးေၾကာ ဧရာ၀တီဟာ တကယ္ပဲ Market တစ္ခုၿဖစ္ေနၿပီလား ။ ဟင့္ အင္း
ဧရာ၀တီဟာ ေရာင္းကုန္တစ္ခုမဟုတ္ဘူး ။ ေစ်းကြက္တင္ေရာင္းခ်ရမယ့္ ပစၥည္းတစ္
ခုမဟုတ္ဘူး ေရာင္းစားရေအာင္လည္း တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းပိုင္မဟုတ္ဘူ
အမ်ားသေဘာရ အမ်ား ဆႏၵကို လိုက္ေလ်ာရမွာၿဖစ္ပါတယ္ ။
"လွ်ပ္စစ္က
ထုတ္ထားၿပီးရင္လည္း သိမ္းထားလို႔မရဘူး။ ထုတ္ထားၿပီးရင္သံုးမွ
မသံုးႏုိင္ရင္ ေရာင္းမွ။ ဒီ Idea ေတြ ဒီဟာေတြက ကြၽန္ေတာ္တို႔ဟာ
ကုိယ့္ႏုိင္ငံ စက္မႈႏုိင္ငံ ျဖစ္ထြန္းဖို႔ကိစၥမွာ လွ်ပ္စစ္ အလြန္
အေရးႀကီးတယ္။ လွ်ပ္စစ္ရဖို႔ က နည္းမ်ဳိးေပါင္းစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့
အခ်ိန္မွာ ခုနတုန္းကေျပာတဲ့ မလိုလားအပ္တဲ့ တျခားတစ္မ်ဳိးတစ္မည္
ၾကံစည္မႈေတြ၊ ဒီစီမံကိန္းေတြ ပ်က္ျပားေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ environmental
အေၾကာင္းျပၿပီး ေလွ်ာက္ေျပာေနျခင္းသည္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕
အက်ဳိးစီးပြားအေပၚ ထိခိုက္စရာကလြဲလို႔ ဘာမွမရွိပါဘူး။ ဒါက
ရွင္းရွင္းေလးပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ လူတစ္စုတစ္ဖြဲ႕ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားေရးကုိပဲ
ကြၽန္ေတာ္တို႔က နားေယာင္ၿပီး လုပ္လိုက္ၾကမလား။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏုိင္ငံရဲ႕
လူဦးေရ သန္း ၅၀၊ ၆၀ ရဲ႕ အက်ဳိးကုိ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္မလား။ ဒါေလး
၀ိုင္းစဥ္းစားဖို႔ပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကေတာ့ ခုနကေျပာတဲ့အတုိင္းပဲ
ဒီစီမံကိန္း ကုိ ဆက္လုပ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ BANCA နဲ႔ တ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ၊
ဒီတ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ ဘာလုပ္ရသ လဲဆိုေတာ့ ဒီစီမံကိန္း ႀကီး တကယ္ျဖစ္ႏုိင္၊
မျဖစ္ႏုိင္ဆိုတဲ့ Tactically Investigation ေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ရတယ္။
သံုးႏွစ္၊ ေလးႏွစ္ လုပ္ရပါတယ္။ BANCA သည္ ရွစ္လ၊ တစ္ႏွစ္ေလာက္ ေကာင္းေကာင္း
environmental နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေလ့လာၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကုိ သူက ဘာ
လုပ္ ရလဲဆိုရင္ ဘာေတြေတြ႕ရွိပါတယ္။ ဘာေတြ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိတယ္။ ဘာေတြ
ျဖစ္ပ်က္ႏုိင္ တယ္ ဒီ့အ တြက္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဘာေတြလုပ္ပါ။ ဘာေတြ
လုပ္သင့္ပါတယ္ဆိုတာ BANCA က recommendation ေပး ရတယ္။ သူ႔ recommendation
ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုိက္လုပ္ရတယ္။ ”
ဒီေနရာမွာ
BANCA က Recommendation ေပးထားတယ္တယ္လို႔ေၿပာတယ္ ။ သူတို႔က recommand
ေပးပိုင္ ခြင့္ရွိလို႔လား ။ တကယ္ဆို Idea ေပးတယ္ ေထာက္ၿပတယ္ ဒီေလာက္ပဲ
ရွိသင့္ ပါတယ္ ။ Recommand ေပးပိုင္ခြင့္မရွိပါဘူး ။
“ ဒီဟာ
International Practice ပဲ။ ဒီအတိုင္းပဲ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ပါတယ္။ BANCA
နဲ႔ပတ္သက္ရင္လည္း BANCA ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က တစ္သန္းခြဲနီးပါးေလာက္
လုပ္ခေပးၿပီး ငွားထားတာဆိုေတာ့ ကိုး႐ိုးကားယား မလုပ္ရဲ ဘူး။ ေနာက္
ဒုတိယအခ်က္ ခင္ဗ်ားတို႔ မီဒီယာေတြက ေျပာေနၾကတဲ့ အခ်က္ေပါ့။ အင္တာနက္မွာ
တင္ထားတဲ့ report က စာမ်က္ႏွာ ၅၀၀ ေလာက္ရွိတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေရးထားတာ
ျမန္မာအစုိးရက မလုိက္နာဘူးလို႔ ေျပာၾကတယ္။ BANCA က ဒီ report ကုိ တင္လို႔
မရဘူး။ BANCA ကို ကြၽန္ေတာ္တို႔က စာခ်ဳပ္နဲ႔ ငွားထားတာ၊ မင္းတို႔ ဒါလုပ္၊
ၿပီးရင္ အဲဒီ report ငါ့ေပး။ ဒါက Trade Secret ျဖစ္တယ္ ေျပာလို႔မရဘူး။
ဒါခုန က စီးပြားေရးအေၾကာင္း နည္းနည္းပါးပါး ေျပာျပလိုက္တယ္။ ဒါက trade
secret ျဖစ္ တယ္ ေျပာ လို႔မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႔
ကိုယ့္ႏိုင္ငံသားေတြ ျဖစ္တယ္ဆိုေတာ့လည္း ပါးစပ္ ပိတ္ၿပီး မေနႏုိင္ ဘူး
ေျပာတာေပါ့ေလ။ ဒါ Trade Secret ျဖစ္တယ္။ ေျပာလို႔ မရဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က
လွ်ဳိ႕၀ွက္ထား တာ။လာ မယ့္အပတ္ စေနေန႔မွာ
ဧရာ၀တီျမစ္၀ွမ္းစီမံကိန္းမ်ားေၾ
ဘယ္လုိရွိသလဲဆိုတဲ့ ဒါေတာ့ Technical Workshop ပါပဲ။ ဒါေတာ့
စီမံကိန္းတုိင္း စီမံကိန္း တိုင္း မွာေတာ့ဒီ workshop လုပ္ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ဒီ workshop မွာေတာ့ မီဒီယာကလည္း စိတ္၀င္စား တယ္။
ပညာရွင္ေတြလည္း စိတ္၀င္စားတယ္။ ဒီ workshop မွာေတာ့ မီဒီယာေတြေရာ၊ ပညာ
ရွင္ေတြေရာ ဖိတ္ထားတယ္။ လာနားေထာင္ၾကည့္လိုက္။ လာနားေထာင္ၾကည့္ရင္
ဘာလဲဆိုတာ သိသြား လိမ့္မယ္။ ႏို႔မို႔ဆိုရင္ ေသခ်ာမသိဘဲနဲ႔
ဟုိေျပာဒီေျပာဆိုရင္ေတာ့ မေကာင္းဘူးေပါ့ေလ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဒါေလးကို
သိေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့လ ၉ ရက္ေန႔က ေဆာင္းပါးေလးတစ္ပုဒ္ ေရးၿပီးေတာ့
သတင္းစာမွာ ထည့္ခိုင္း လိုက္တယ္။ ဒီေဆာင္းပါးကို ကြၽန္ေတာ္ပဲ တည္းျဖတ္ၿပီး
ကြၽန္ေတာ္ပဲေရးၿပီး ကြၽန္ေတာ္ပဲ ထည့္ခိုင္း လိုက္တာ။ ဒါေပမယ့္
ေဆာင္းပါးၿပီးတဲ့ေနာက္ သိပ္ရက္မၾကာဘူး သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ပါတယ္။ ”
Workshop လုပ္တဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္သေဘာရ အမ်ားသေဘာတူ ညွိႏိုင္းေဆြးေႏြးဖို႔မဟုတ္လား
“
သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမလုပ္ခင္မွာ ဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္က ဘာေရးလဲဆိုေတာ့
ဒီေဆာင္းပါးေရးတဲ့ေကာင္ ဘယ္ေလာက္တတ္လို႔လဲ၊ ဒီေကာင္က ဘာအဆင့္ရွိလဲဆိုေတာ့၊
ကြၽန္ေတာ္ မေျပာေတာ့ဘူး။ ညႊန္ခ်ဳပ္ မင္းေရးတယ္ေျပာလိုက္၊ ငါေရးတယ္မေျပာနဲ႔။
ငါ့ထက္ပုိၿပီးေတာ့ သိႏိုင္တဲ့လူ မရွိေတာ့ဘူး။”
ေလာကမွာ ၿမတ္စြာဘုရားမွလြဲ၍ အတတ္ဆံုး အသိဆံုးလူဆိုတာ မရွိပါဘူးခင္ဗ်ာ ။ ဒီေတာ့ ငါအသိဆံုး ငါအ တတ္ဆံုး ဆိုေတာ့ကာ.........
“
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာေတာ့ ေရအားလွ်ပ္စစ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လက္ရွိအခ်ိန္မွာ
ကြၽန္ေတာ့္ထက္ ပုိၿပီးေတာ့ အေတြ႕အၾကံဳရွိတဲ့လူ မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔
မင္းပဲေရးတယ္ေျပာလိုက္၊ ငါေရးတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ မေကာင္းဘူးျဖစ္သြားမယ္။
အမွန္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ပဲ ေရးလုိက္တာ။ ”
အဲ
အဲဒီေနရာမွာ ရွုပ္ေနတာပါပဲ ဟူး...ရွင္းကိုမရွင္းဘူး ဘာလို႔
အဲဒီလိုေတြၿဖစ္ေနရတာလဲ ကိုယ္ေရး ရင္ကိုယ္ေရး တယ္ေပါ့
သူမ်ားေရးရင္သူမ်ားေရးတယ္ေပါ့ ။
“ ဆိုေတာ့
ခင္ဗ်ားတို႔ေမးတဲ့ေမးခြန္းေတြ၊ ကြၽန္ေတာ္ အသာေလးေျဖႏုိင္ပါတယ္။ ဒီဥစၥာ
ႏုိင္ငံအက်ဳိးရွိမယ့္ကိစၥ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား
National Interest ကိစၥ၊ ဒီဥစၥာကုိ ၀ုိင္း၀န္းကာကြယ္ရမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔မွာ
တာ၀န္ရွိတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔မွာ တာ၀န္ရွိတယ္။”
ဦးေဇာ္မင္း
(အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး) ရဲ႕
ေၿပာၾကားခ်က္အေပၚ ၿမန္မာ ၿပည္သူ တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ၿမင္တဲ့အတိုင္း
လြတ္လပ္စြာ ေရးသားထားၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္ ။
အမွတ္(၁)လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္း ၏ အသံဖိုင္အား
Download ရယူရန္ - http://www.mediafire.com/?
http://www.thettantvillage.
No comments:
Post a Comment